Zwanica en Jozien werken als dialyseverpleegkundige op de dialyseafdeling van het UMCG: “Op de dialyseafdeling is het één team, één taak, waarbij de patiënt altijd centraal staat. Het begeleiden van zowel chronische als acute patiënten houdt het werk interessant en afwisselend.”
ben ik bij het UMCG gaan werken, vertelt Zwanica. Dat is nu 15 jaar geleden. Ik ben begonnen op oproepbasis en ik ben uiteindelijk vast in dienst gekomen. Ik heb 12 jaar op de afdeling Neurologie gewerkt als verpleegkundige en ik was toe aan iets nieuws. Toen zag ik de vacature voor dialyseverpleegkundige in opleiding. Ik had eerst mijn twijfels, want ik had verwacht dat ik alleen maar met chronische patiënten te maken zou krijgen. Maar ik heb toch een dag meegelopen en toen kwam ik er achter dat het juist heel afwisselend werk is. Je ziet zowel acute als chronische patiënten, van allerlei leeftijden. Daarnaast kom je op andere afdelingen in het ziekenhuis om patiënten te dialyseren.
Jozien werkt sinds 2012 bij het UMCG: Ook ik heb de HBO-V gedaan en na mijn afstuderen ben ik eerst gaan reizen. Terug in Nederland was ik eigenlijk gewoon op zoek naar een stabiele baan en had ik geen bepaalde voorkeur. Toen ben ik op de verpleegafdeling van de abdominale chirurgie in het UMCG terecht gekomen. Daar heb ik ongeveer 8 jaar gewerkt en daarna heb ik de overstap gemaakt naar de dialyseafdeling. Na de geboorte van mijn eerste kindje vond ik het al best pittig om in de diensten te werken en toen ik zwanger was van mijn tweede werd het wel echt tijd voor iets anders. Ik had al een keer meegelopen bij een ander ziekenhuis op de dialyseafdeling en dat vond ik toen erg leuk. Vandaar dat ik de overstap gemaakt heb.
begint met het inlezen in je patiënt, vertelt Jozien. Bij de voorbereidingen die je daarna doet hangt het er vanaf of je een acute of chronische patiënt begeleidt. Bij chronische patiënten staat het beleid redelijk vast en bij acute patiënten wordt het beleid op dat moment bepaald en aangepast. Daarna bouw je de dialysemachine op en zet je alles klaar om de patiënt te kunnen dialyseren, vult Zwanica aan.
Jozien: Een dialyse duurt 3 á 4 uur en in de tijd houd je de patiënt goed in de gaten. Hoe voelt de patiënt zich en zijn er bijvoorbeeld klachten? Ook hoe het psychosociaal met de patiënt gaat is een groot onderdeel, zeker bij chronische patiënten. Na de dialyse maak je de administratie op orde en dan kan er de rest van de dienst nog van alles bij komen. Wanneer je aan een dienst begint weet je dus nooit helemaal hoe deze eindigt.
We werken met 3 verschillende diensten, vertelt Zwanica. Een dagdienst van 8.00 tot 16.30 uur, een tussendienst van 10.00 tot 18.30 uur en een late dienst van 14.00 tot 22.30 uur. De werkdagen zijn maandag t/m zaterdag. Daarnaast hebben we bereikbaarheidsdiensten, die we met elkaar afwisselen. Je hebt ongeveer 3 keer per maand een bereikbaarheidsdienst, soms ook op een zondag. Tijdens deze diensten werken we met een eerste en een tweede dienst, vult Jozien aan.
maakt ons werk enorm interessant en leuk. We dialyseren door het hele ziekenhuis. Natuurlijk hier op de afdeling, maar bijvoorbeeld ook bij patiënten op de hartbewaking, op de volwassenen IC, op de kinder IC en op de OK. Op de IC’s zien we met name CVVH patiënten, dat staat voor continue venoveneuze hemodialyse. Dat zijn patiënten die vaak te instabiel zijn voor de hemodialyse die we doen. Daarom worden ze geleidelijk gedialyseerd, 24 uur per dag. Als er dan iets met het filter van de machine aan de hand is, dan bouwen we de machine opnieuw op en sluiten we deze opnieuw aan. Dit doen we in samenwerking met de IC verpleegkundigen. Bij acute patiënten kun je denken aan patiënten met nierfalen na een harttransplantatie, omdat de nieren door een te lage bloeddruk te weinig zuurstof hebben gehad. En patiënten die een niertransplantatie ondergaan komen vaak voordat ze naar de OK gaan bij ons voor een dialyse, vertelt Zwanica.
Daarnaast zien we patiënten die normaal gezien ergens anders in de provincie gedialyseerd worden, maar overvuld zijn en zich hier melden op de Spoedeisende Hulp. Ook krijgen we te maken met intoxicaties of patiënten met een te hoog kalium gehalte in het bloed. Verder zit er een groot technisch aspect aan de functie van dialyseverpleegkundige. Je werkt met dialysemachines en voor een dialyse wordt heel veel water gebruikt. Daar zit ook weer een hele techniek achter, vertelt Jozien.
Zwanica vult aan: We werken ook niet met één soort machine, maar met verschillende. De machines op de dialyseafdeling zijn anders dan de machines die we op andere afdelingen gebruiken en de machines voor de CVVH. Daarnaast hebben we nog een aantal andere behandelingen, zoals de cytosorb en immuno adsorptie.
is opgebouwd uit verschillende modules, waarbij het grootste gedeelte bestaat uit vakinhoudelijk handelen, vertelt Jozien. Daarnaast wordt bijvoorbeeld het onderwerp kwaliteitszorg behandeld. Je volgt de opleiding bij het Wenckebach Instituut, samen met andere dialyseverpleegkundigen in opleiding uit Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland. Je krijgt veel lesstof, maar omdat er op de afdeling ook tijd is om te studeren, vond ik het qua studiebelasting heel erg goed te doen.
Wanneer je bijvoorbeeld in een vroege dienst werkt, dan gaat je patiënt tussen 14.00 uur en 14.30 uur naar huis. Tijdens je opleiding ben je nog niet aangesloten bij werkgroepen, waardoor je regelmatig tijd hebt om opdrachten te maken voor de studie. Het leerklimaat hier op de afdeling is heel fijn. Ook als je gediplomeerd bent kun je altijd je vragen stellen, vertelt Zwanica. Jozien vult aan: Je hebt tijdens de studie twee lesdagen per maand, die achter elkaar plaatsvinden. Je begint bij de basis en wordt daarna verder meegenomen in het proces en alle stappen. Dat is heel fijn wanneer je nog geen dialyse ervaring hebt.
Om als dialyseverpleegkundige te kunnen werken in het UMCG, heb je wel echt klinische ervaring nodig, zegt Jozien. Die klinische ervaring is heel prettig, omdat we bij alle andere specialismen komen. En in het UMCG is er, naast de dialyse, ook altijd een ander ziektebeeld bij de patiënt, vult Zwanica aan.
bestaat uit ongeveer 30 directe collega’s. Er werken hier veel vrouwen, maar we hebben ook een aantal mannelijke collega’s. De sfeer op de afdeling is heel goed. Wanneer je hier binnen komt wordt je verwelkomt en omarmt. Ik vind ons team altijd een mooie eenheid. Het is een fijn, gezellig team met heel veel kennis. De patiënt staat centraal. Er wordt ook altijd veel georganiseerd voor de patiënten, vertelt Zwanica. Jozien vult aan: Zo hebben we recent de Koningsdagspelen georganiseerd met leuke spelletjes en een oranjequiz. Dat geeft denk ik wel weer wat de sfeer op de afdeling is. Het is een warm, betrokken team. Iedereen staat voor elkaar klaar. We moeten het ook echt met elkaar doen, want er zijn niet meer dialyseverpleegkundigen in het UMCG buiten deze afdeling. Wanneer je privé iets hebt waardoor je echt vrij moet, dan is er altijd wel iemand die met je meedenkt of een dienst met je wil ruilen, vult Zwanica aan. Dat werkt erg prettig.
Op de afdeling werken ook afdelingsassistenten. Die spelen een hele prominente rol in de patiëntenzorg, vertelt Jozien. Verder werken we samen met de secretaresses, maatschappelijk werk, diëtisten, een verpleegkundig specialist, nefrologen en nefrologen in opleiding. Iedereen is onderdeel van het team en we kennen elkaar goed. Je kunt hier als verpleegkundige ook echt meedenken met de artsen. Artsen ontvangen graag onze input wanneer een dialyse stroef verloopt, vult Zwanica aan. Jozien voegt toe: De artsen zijn ook echt persoonlijk betrokken bij het team. Toen ik bijvoorbeeld bevallen was van mijn derde kindje, kreeg ik een geboortekaatje van één van de nefrologen. Daar was ik wel van onder de indruk.
wanneer een patiënt na 5 jaar een nieuwe nier ontvangt, waardoor er geen dialyse meer nodig is. Maar patiënten kunnen er ook voor kiezen om te stoppen met hun dialysebehandeling. Dialyse is in principe een levensverlengende therapie, wij maken mensen niet beter. Het traject wanneer een patiënt bewust kiest voor het stopzetten van de behandeling is ook erg bijzonder om mee te maken, vertelt Zwanica. Jozien vult aan: Ik was recent bij een levertransplantatie aanwezig om een patiënt tijdens de operatie te dialyseren. En tijdens de opleiding ben ik aanwezig geweest bij een niertransplantatie. Werken op de OK is altijd erg fascinerend. Die situaties behoren toch wel tot de bijzonderheden in mijn werk.
Ben je enthousiast geworden van dit verhaal en wil je meer ontdekken? Neem dan contact op met Janet ten Kate, hoofdverpleegkundige, telefoonnummer: 06 2565 0940.
